در مقاله قبلی تحت عنوان آشنایی با کارت گرافیک – بخش اول – شناسایی کارت گرافیک فهمیدیم که کارت گرافیک چیست و چطور میتوان این قطعه را در داخل و خارج از کیس کامپیوتر تشخیص داد . در این مقاله میخواهیم شما را با شرکت انویدیا ( nVidia Corporation ) یکی از بزرگترین شرکت های تولید کننده چیپ های گرافیکی آشنا کنیم . همچنین با تاریخچه این شرکت و گروه های محصولات آن بیشتر آشنا شویم . آشنایی با کارت گرافیک شرکت انویدیا
تاریخچه آغاز شرکت Nvidia
شرکت انویدیا ( nVidia Corporation ) در سال 1993 میلادی (حدود 1372 شمسی) ، به وسیله ” Jen-Hsun Huang ” تأسیس شد که وی همچنان مدیرعامل فعلی ” NVIDIA ” نیز می باشد.
در ابتدای دههی ۱۹۹۰، سه مهندس با مطالعهی بازار آن زمان کامپیوتر به این نتیجه رسیدند که موج بعدی پیشرفت در این بازار، وابسته به پردازندههای گرافیکی است. آنها به این نتیجه رسیدند که کامپیوترهای عمومی توانایی اجرای تمام نیازهای کاربران را ندارند. از طرفی بازار بازیهای کامپیوتری در آن دهه رو به رشد بود رقم ۴۰ هزار دلار برای ظرفیت آن بیان میشد؛ اما زیرساختهای لازم برای توسعهی هرچه بهتر بازیها فراهم نبود.
تمامی موارد گفتهشده، این سه همکار را بر آن داشتند که شرکت خود را با تمرکز بر تولید سختافزار تأسیس کنند. شرکت آنها ابتدا نام نداشت و از عبارت NV مخفف NeXT Version برای امضای اسناد استفاده میشد.
پس از مدتی، مؤسسان برای ثبت قانونی شرکت نیاز به یک نام داشتند. پس از بررسی نامهای متعدد، آنها به نام «invidia» رسیدند که معادل لاتین کلمهی Envy به معنای حسادت است.
مؤسسان شرکت انویدیا عبارتند از: جنسن هوانگ، مهندس کامپیوتری تایوانی آمریکایی و طراح ریزپردازنده در AMD، کریس مالاکوفسکی، مهندس برق شاغل در سان مایکروسیستمز و کرتیس پریم، طراح پردازندهی گرافیکی در سان مایکروسیستمز. آنها در ابتدای تأسیس شرکت موفق شدند سرمایهای ۲۰ میلیون دلاری از سرمایهگذارانی همچون Sequoia Capital دریافت کنند.
محصولات Nvidia
شرکت انویدیا در زمینه مدارهای مجتمع و چیپ های گرافیک بسیار فعال است . گروهی از محصولات این شرکت عبارتند از :
- اِنویدیا (به انگلیسی: nVidia Corporation) یک شرکت آمریکایی و پیشگام در امر تکنولوژیهای
- کارتهای ویدئویی و گرافیکی
- ایستگاههای کاری
- رایانههای شخصی
- handheld
- مدارهای مجتمع (IC) متناسب برای مادربرد کامپیوتر شخصی
- پردازندههای گرافیکی (واحد پردازش گرافیکی، GPUs)
- کارتهای گرافیکی
- رسانه و وسائل ارتباطاتی برای کامپیوترهای شخصی و کنسولهای بازی از قبیل ایکس باکس 360 (Xbox) و پلیاستیشن ۳
برجستهترین سری محصولات گرافیکی تولید شده توسط Nvidia را میتوان در سه گروه زیر تقسیم بندی کرد :
- سری (GeForce)، مناسب برای بازی
- سری (Quadro) مناسب برای کارهای حرفهای
- سری (Tesla) مناسب برای سرور ها
روند توسعه محصولات
اولین محصولی که انویدیا به بازار عرضه کرد، ریوا تیانتی (RIVA TNT) نام داشت که در سال ۱۹۹۸ به بازار عرضه شد. این پردازندهی گرافیکی، ظرفیت بالای این شرکت نوظهور را برای تولید محصولات باکیفیت تأیید کرد.
یک سال بعد، جیفورس ۲۵۶ با کد نام NV10 به بازار عرضه شد. این پردازنده رقیبان خود در آن زمان را با فاصلهی زیادی پشت سر گذاشت و شروعی کامل برای حضور جدی انویدیا در بازار هدف شد.
پس از تولید چند محصول موفق، شرکت آمریکایی توانست در رقابت برای قرارداد ساخت پردازندهی گرافیکی کنسول بازی شرکت مایکروسافت پیروز شود. این قرارداد، انویدیا را با مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار بهعنوان سازندهی پردازندهی گرافیکی ایکسباکس معرفی کرد.
این قرارداد تعدادی از برترین مهندسان انویدیا را از بخشهای دیگر جذب و به خود مشغول کرد. البته این جابجایی تأثیر کوتاهمدت خاصی نداشت و محصول بزرگ بعدی در سال ۲۰۰۰ با نام GeForce2 GTS به بازار عرضه شد.
در دسامبر سال ۲۰۰۰، انویدیا قراردادی برای خرید داراییهای معنوی و امتیاز اختراعات شرکت 3dfx امضا کرد. این شرکت زمانی رقیب انویدیا بود و در میانهی دههی ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۰ بهعنوان یکی از پیشتازان فناوریهای گرافیک سهبعدی شناخته میشد. این قرارداد تبادل مالکیتهای فکری در آوریل سال ۲۰۰۲ نهایی شد.
از 2002 تا 2004
با گسترش فعالیتهای انویدیا، شرکتهای متعددی به زیرمجموعهی آن اضافه شدند. شرکتهای Exluna، MediaQ، iReady، iSCSI از مجموعه خریدهایی بودند که از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ انجام شدند. آشنایی با کارت گرافیک انویدیا
قدم بزرگ بعدی برای انویدیا، همکاری با سونی برای تولید پردازندهی گرافیکی پلی استیشن ۳ بود. پس از آن، مایکروسافت اعلام کرد که برای تولید ایکس باکس ۳۶۰ با ATI همکاری خواهد کرد. شرکت ATI نیز پس از مدتی به مالکیت AMD درآمد.
یکی از حرکتهای جدی انویدیا در رقابت با ATI، خرید تأمینکنندهی بزرگ سختافزاری این شرکت یعنی ULI Electronics بود. ساکنان سانتا کلارا در دسامبر سال ۲۰۰۵، این شرکت را خریداری کردند. عطش انویدیا برای تصاحب تولیدکنندگان خرد سختافزاری و نرمافزاری پایان نیافت و آنها در سال ۲۰۰۶، شرکت هیبرید گرافیکس را خریداری کردند.
پیشرفتهای سریع این شرکت آمریکایی باعث شد که مجلهی فوربز لقب شرکت برتر سال سال ۲۰۰۷ را به آنها اهدا کند. خریدها و ادغامهای انویدیا در سالهای بعد هم ادامه پیدا کرد و PortalPlayer و Ageia به مجموعهی آن اضافه شدند. شرکت Ageia تولیدکنندهی موتور بازیسازی PhysX بود. پس از این خریدها، انویدیا اعلام کرد که از این پس از فناوری PhysX در پردازندههای گرافیکی خود استفاده خواهد کرد.
حضور جدی در بازار موبایل
یکی از محصولات بلندپروازانهی این شرکت در بازار تجهیزات همراه، Tegra 3 ARM نام داشت. این SoC در کنگرهی جهانی موبایل در سال ۲۰۱۱ معرفی شد. انویدیا در آن مراسم ادعا کرد که محصولش، اولین پردازندهی چهار هستهای موبایل است. دو سال بعد، نسخهی پیشرفتهتری از این پردازنده تحت عنوان Tegra 4 عرضه شد.
اولین محصولی که از پردازندهی جدید انویدیا استفاده میکرد، تبلت مخصوص همین شرکت با نام انویدیا شیلد بود. شیلد تبلتی اندروید با تمرکز بر نیازهای بازی موبایل بود.
سال ۲۰۱۶، سال رونمایی از محصولات فوق حرفهای انویدیا در بازار پردازندهی گرافیکی بود. آنها در ۶ می آن سال، از سری ۱۰ پردازندههای جیفورس رونمایی کردند. GTX 1080 و GTX 1070 دو محصولی بودند که در این تاریخ معرفی شدند. این پردازندههای گرافیکی با معماری جدید این شرکت با نام «پاسکال» تولید شده بودند. فرآیند ساخت این مدلها، ۱۶ نانومتری بود و به ترتیب از حافظههای GDDR5X و GDDR5 بهره میبردند.
ویژگی خاص این پردازندههای گرافیکی، پشتیبانی از فناوری SMP بود که برای سیستمهایی با چند نمایشگر یا اپلیکیشنها و بازیهای واقعیت مجازی، بسیار کارآمد است.
دستهبندی محصولات شرکت Nvidia
شرکت انویدیا در حال حاضر گسترش زیادی پیدا کرده است و بازهی وسیعی از پردازندههای گرافیکی، تجهیزات ارتباطات بیسیم، پردازندههای کامپیوترهای شخصی و نرمافزارها و سختافزارهای خودروهای هوشمند را طبق دستهبندی زیر تولید میکند:
GeForce: دستهی پردازندههای گرافیکی با کاربری معمولی
Quadro: محصولاتی با تمرکز بر طراحی و تولید حرفهای به کمک کامپیوتر (CAD)
NVS: پردازندههای گرافیکی مخصوص کاربریهای تجاری با چند نمایشگر
Tegra: سیستم-روی-چیپ مخصوص دستگاههای همراه
Tesla: پردازندههای گرافیکی با کاربری عمومی بهمنظور تولید تصاویر گرافیکی حرفهای در زمینههای علمی و حرفهای
nForce: چیپست مادربورد مخصوص پردازندههای سلرون، پنتیوم و Core 2 شرکت اینتل که برای پردازندههای Athlon و Duron شرکت ایامدی نیز کاربرد دارد.
Nvidia Grid: مجموعهای از خدمات و سختافزار لازم برای ساخت محصولات مجازیسازی گرافیکی
nvidia shield: مجموعهای از سختافزار گیمینگ شامل شیلد پورتابل، تبلت شیلد و تلویزیون شیلد.
Nvidia Drive: محصولات مخصوص خودروهای هوشمند
آشنایی با کارت گرافیک شرکت انویدیا
تراشههای گرافیکی
– اولین محصول اِن ویدیا بر اساس سطوح درجه دوم بنیاد نهاده شد
RIVA 128 and RIVA 128ZX : پشتیبانی از DirectX 5 و اپنجیال ۱، اولین سختافزار اِن ویدیا که با DirectX هماهنگ بود
RIVA TNT, RIVA TNT2 : پشتیبانی از DirectX 6 و اپنجیال ۱، این سری از محصولات انویدیا یک پیشتاز در بازار بود
جیفورس
GeForce 256 – پشتیبانی از DirectX 7 و اپنجیال ۱، دگرگونی سختافزار و روشنایی، رواج یافتن پشتیبانی از حافظههای DDR
GeForce 2 – پشتیبانی از DirectX 7 و اپنجیال ۱
سری GeForce 3 – پشتیبانی ازDirectX 8.0 shaders و اپنجیال ۱.۲، ویژگیهای ساختار صرفه جویی پهنای باند حافظه
سری GeForce 4 – اجزای DirectX 8.1 (به جز برای MX ،(OpenGL 1.4 و اعتبار جدید هسته (معروف مانند MX) که در GeForce 2 مستقر بود
سری GeForce FX – پشتیبانی از DirectX 9 OpenGL 1.5 و ادعای عرضه افکتهای سینمایی
سری GeForce 6 – پشتیبانی از DirectX 9.0c و اپنجیال ۲، بهبود یافتن ویژگیهای سایه زنی، کمتر شدن مصرف برق و بالا رفتن ارتباط واسط-عملگر
جیفورس سری ۷ – پشتیبانی از DirectX 9.0c، پشتیبانی از Windows Display Driver Model) WDDM)، پشتیبانی از اپنجیال ۲، بهبود بخشیدن سایه زنی، Transparency Supersampling) TSAA) وTransparency Multisampling (TMAA)
anti-aliasing(هموار کردن ناصافیها)، بالا رفتن ارتباط واسط (SLI)
جیفورس سری ۸ – پشتیبانی از DirectX 9.0c، 9.0 EX و DirectX 10، یکپارچگی ساختار سایه زنی که شامل پیکسل، سایههای سه بعدی و هندسی(SM 4.0)، ویژگی پوششی نمونه برداری موتور درخشانکننده ضد شکستگی (CSAA)، میزان تأثیر تکنولوژی
– پردازندههای رسانهای برای، تلفنهای هوشمند ()، و تکنولوژی طراحی nPower تلفنهای همراه
GoForce 2150 – پشتیبانی از دوربین 1.3 مگاپیکسل، پشتیبانی از جیپگ (JPEG)، و افزایش سرعت دو بعدی
GoForce 3000 – یک نسخه کمخرج از GoForce 4000 با ویژگیهای محدود
GoForce 4000 – پشتیبانی از دوربین 3.0 مگاپیکسل و پشتیبانی از رمزگذاری MPEG-4/H.263
GeForce 4500 – در Gizmondo استفاده میشد، ویژگی گرافیک سه بعدی پشتیبانی به وسیله پردازشگر هندسی و قابل برنامهنویسی سایههای پیکسلی
GoForce 4800 – پشتیبانی از دوربین 3.0 مگاپیکسل و یک موتور گرافیکی سه بعدی
GoForce 5500 – پشتیبانی از دوربین 10.0 مگاپیکسل، موتور گرافیکی سه بعدی نسخه 2، موتور 24 بیتی آدیو
واحد پردازنده گرافیکی () برای کنسولهای بازی
Xbox GeForce3 – رده GPU (بر بروی یک اینتل پنتیوم III / سلرون پلتفورم)
پلی استیشن 3 – ‘RSX ‘Reality Synthesizer
پردازنده قدرتمند انویدیا Denver
تراشه جدید Denver عملکردی مشابه پردازنده کامپیوترهای شخصی دارد. پردازنده دنور در دو نسخه با تعداد پین متفاوت در دسترس خواهد بود که هر دو نمونه مجهز به یک فناوری جدید موسوم به Dynamic Code Optimization هستند. این فناوری با تشخیص نرمافزارهایی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند نحوه عملکرد و کارایی آنها را بهبود میبخشد. این کارها در یک حافظه کش 128 مگابایتی ذخیره میشود. یعنی وقتی که اپلیکیشنهای مشخصی را اجرا میکنید، کد بهینهشده آماده بوده و منتظر میماند. Dynamic Code Optimization روی اپلیکیشنهایی کار میکند که برای پلتفرم ARM نوشته شدهاند و به همین علت توسعهدهندگان نمیتوانند انتظار بیشتری داشته باشند.
اشتباهات تولید و ضررهای مالی
جولای سال ۲۰۰۸، با یکی از ضررهای مالی بزرگ انویدیا همراه بود. این شرکت با افت درآمد ۲۰۰ میلیونی در درآمد سهماههی اول خود روبرو شد. دلیل این ضرر مالی، گزارشهای خرابی چیپستها و پردازندههای گرافیکی تولیدی آنها بود. گزارشهای منتشرشده در آن سال، اشتباهات فرآیند تولید را دلیل خرابی محصولات عنوان کرده بودند. البته این شرکت هیچگاه نام و مدل محصولات معیوب را منتشر نکرد.
در سپتامبر آن سال، شکایتی حقوقی علیه انویدیا تنظیم شد. در توضیحات این شکایت عنوان شده بود که تعدادی از لپتاپهای شرکتهای مهمی همچون اپل، دل و اچپی با اشکال کارایی مواجه شدهاند. این لپتاپها از پردازندههای گرافیکی انویدیا استفاده کرده بودند. این شکایت حقوقی در سپتامبر سال ۲۰۱۰ به نتیجه رسید. انویدیا در نهایت مجبور شد با تعمیر یا تعویض دستگاههای معیوب، خسارت کاربران را جبران کند.
پرداخت قضایی بعدی انویدیا مربوط به سال ۲۰۱۱ است. در تاریخ ۱۰ ژانویهی این سال، غول پردازندههای گرافیکی با اینتل به توافقی ۱.۵ میلیارد دلاری رسید. طبق این توافق، تمامی دعواهای حقوقی این دو شرکت به مدت ۶ سال لغو شدند.
این شرکت در سال ۲۰۰۸ با افت درآمد ۲۰۰ میلیون دلاری روهبرو شد
وضعیت کنونی برند انویدیا
انویدیا در حال حاضر لقب بزرگترین شرکت تولیدکنندهی پردازندهی گرافیکی در جهان را یدک میکشد. آنها بیش از ۱۰ هزار کارمند دارند و بهتازگی حضور در بازار پردازنده (CPU) را نیز تجربه کردهاند. درآمد انویدیا در سال ۲۰۱۶ حدود ۷ میلیارد دلار گزارش شده و سود خالص شرکت نیز در این سال ۱.۶۷ میلیارد دلار عنوان شده است. مدیرعامل کنونی انویدیا یکی از مؤسسان آن یعنی جنسن هوانگ ( Jen-Hsun Huang ) است.
منابع :
آشنایی با کارت گرافیک انویدیا