[در مقاله قبلی تحت عنوان آشنایی با کارت گرافیک – شناسایی قطعه فهمیدیم که کارت گرافیک چیست و چطور میتوان این قطعه را در داخل و خارج از کیس کامپیوتر تشخیص داد . در مقاله دوم شما را با شرکت انویدیا ( nVidia Corporation ) یکی از بزرگترین شرکت های تولید کننده چیپ های گرافیکی آشنا کردیم. همچنین با تاریخچه این شرکت و گروه های محصولات آن بیشتر آشنا شدیم. در سومین مقاله سعی کردیم شما را با شرکت ATI که زمانی بزرگترین رقیب شرکت Nvidia بود و در 2006 با شرکت AMD ادقام شد و در 2010 تقریبا از بین رفت بیشتر آشنا کنیم . در این مقاله هم به خود شرکت AMD و گذشته پر فراز و نشیب آن می پردازیم . آشنایی با کارت گرافیک شرکت AMD
آشنایی با شرکت AMD
شرکت Advanced Micro Devices, Inc یا به اختصار AMD سازنده قطعات دیجیتال،کنترل گر ها و در اصل پردازنده های کامپیوتری وگرافیکی می باشد و سازنده اولین پردازنده 1 گیگا هرتزی دنیاست که در این صنعت حتی از غول های تولیدکننده پردازنده های کامپیوتری INTEL و IBM نیز پیشه گرفته است.در ادامه به اختصار تاریخچه پرثمر این شرکت را بررسی می کنیم.
ایامدی (به انگلیسی: amd، مخفف Advanced Micro Devices) شرکت آمریکایی سازنده انواع پردازنده است، که در سال ۱۹۶۹ توسط جری ساندرز تأسیس شد. ایامدی رقیب اصلی شرکت اینتل محسوب میشود.
شرکت ایتیآی سازندهٔ کانادایی پردازندههای گرافیکی در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط ایامدی خریداری شد و هماکنون بهعنوان زیرمجموعهٔ این شرکت فعالیت میکند.
شرکت ایامدی ( Advanced Micro Device ) در سال ۱۹۶۹ در کالیفرنیا با رویکرد تولید انواع نیمه رساناها از جمله انواع آیسی یا مدارات مجتمع و بهتازگی انواع سیپییو توسط جری ساندرز و همکارانش با سرمایه اولیه یکصد هزار دلار پایهگذاری شد. در سال ۱۹۷۰ اولین محصول این شرکت یک ماشین حساب بود. سال ۱۹۸۲ برای ایامدی یک نقطه عطف بود چرا که در این سال این شرکت توانست به عنوان دومین سازنده میکروپروسسور با شرکت مادر تخصصی آیبیام قرار داد منعقد کند و در سال ۱۹۸۴ به عنوان یکی از یکصد شرکت برتر در آمریکا شناخته شد و در حال حاضر AMD به عنوان دومین سازنده بزرگ ریزتراشه در دنیا شناخته میشود.
شروع داستان
شرکت AMD در سال 1969 و در منطقه Sunnyvale ایالت کالیفرنیا تاسیس شد. تمام فعالیت ای ام دی از ابتدای تاسیس روی مدارات نیمه هادی متمرکز شده بود. AMD هم اکنون پردازندههای مرکزی کامپیوتر، پردازندههای گرافیکی، پردازندههای Workstation و مجتمع، و همچنین چیپستهای مادربورد را تولید میکند. شرکت ATI در سال 2006 توسط AMD خریداری شد تا AMD بتواند با استفاده از این شرکت سهم خود را در بازار پردازندههای گرافیکی افزایش دهد و به عنوان بزرگترین تولیدکننده پردازندههای گرافیکی لقب گیرد.
موسسین این شرکت شامل Jerry Sanders III ،Ed Turney ،John Carey ،Sven Simonsen ،Jack Gifford از شرکت Fairchild Semiconductor و سه عضو تیم Gifford میشدند. تا سال 1975 شرکت AMD مشغول ساخت چیپستهای منطقی بود، اما در این سال اقدام به تولید چیپست حافظههای رم کرد. در همین سال شیوه مهندسی معکوس توسط مهندسین ارشد AMD روی میکروپروسسور (ریز پردازنده) 8088 پیادهسازی شد. اما اینها پایان کار ای ام دی در سال 1975 نبود و در اواخر سال 1975 شرکت AMD اقدام به تولید اولین ریزپردازنده با نام تجاری خود کرد که شامل Am2900 ،Am29116 ،Am293xx میشدند. این ریز پردازندهها فروش بالایی داشتند و سود بسیار زیادی عاید AMD شد.
محصولات
پردازندههای AMD شامل خانوادههای Sempron ،Duron ،Athlon ،K5 و K6 برای بازار کامپیوترهای ارزان قیمت، Athlon 64 و Phenom برای بازار کامپیوترهای خانگی با کارایی بالا و همچنین پردازندههای Opteron برای سرورها میشوند.
البته در سال 2011 پردازندههای Fusion و FX رونمایی شدند . پردازندههای Fusion از معماری موسوم به Bobcat و پردازندههای FX از معماری موسوم به بولدوزر (X86) بهره میبرند. هر دو معماری از پردازندههای گرافیکی مجتمع در ساختمان خود بهره میبرند تا رقیب خود، اینتل را به چالش بکشاند.
تحقیقات AMD برای تولید معماری جدید از سال 2007 آغاز شد و توان مصرفی پردازنده در بازهای بین 10 تا 100 وات متغیر است. AMD برنامه بزرگی برای عرضه نسل آینده پردازندههای خود موسوم به Llano دارد که در آن پردازنده مرکزی و گرافیکی در یک قالب ساخته میشوند.
پردازندههای Llano از فناوری ساخت 32 نانومتری و حافظه DDR3 بهره میبرند. خانواده Bulldozer نیز شامل Zambezi و Orochi برای کامپیوترهای خانگی و Valenciaبرای بازار سرورها میشوند. (در تاریخ 31 آگوست 2011 (9 شهریور 1390) رکورد اورکلاک پردازنده توسط پردازنده بولدوزر به فرکانس 4.8429 مگاهرتز ارتقا پیدا کرد که حدود 121 مگاهرتز بیش از رکورد قبلی است که در تاریخ 21 سپتامبر 2011 ثبت شده بود).
همکاری AMD و Intel در گذشته های دور
نکته بسیار جالب، همکاری دو رقیب بزرگ در سال 1982 است. بله، AMD و Intel در این سال با امضای قراردادی، برای ساخت پردازندههای 8086 و 8088، همکاری نمودند. پردازندههای 8086 و 8088 در کامپیوترهای خانگی IBM مورد استفاده قرار گرفتند. در سال 1991، AMD اقدام به عرضه پردازنده Am386 کرد که کاملاً مشابه پردازنده 386 اینتل بود (در مدت زمان کمتر از یک سال، یک میلیون عدد از این پردازندهها به فروش رسید).
در ساخت چیپستهای مادربورد، ای ام دی پیش از سال 2003 و عرضه سری پردازندههای Athlon، چیپستهای AMD-640 ،AMD-751 و AMD-761 برای پردازندههای K6 و K7 تولید نمود. البته از سال 1999، ای ام دی تولید پردازندههای Athlon (K5) را آغاز کرده بود.
برای ساخت چیپست پل شمالی برای پردازندههای Athlon 64 ،Athlon X2 و Athlon 64 FX از شرکتهای ATI ،SIS و VIA استفاده شد که شامل چیپست مادربورد برای Quad FX platform جهت استفاده از کارتهای گرافیکی انویدیا روی مادربوردهای با پل شمالی AMD میشد. در ساخت چیپستهای پل شمالی برای پردازندههای سرور Opteron، شرکتهای انویدیا و Broadcom، با ای ام دی همکاری داشتند و این همکاری منجر به تولید چیپست AMD-8111 در سال 2004 گردید.
در همین سال ای ام دی اقدام به عرضه چیپست 690G کرد که برای اولین بار پردازنده گرافیکی مجتمع برای مادربورد قابل نصب گردید و منجر به نصب پورت HDMI 1.2 روی مادربورد شد. با توجه به اینکه ای ام دی در ساخت چیپست مشترک برای مادربوردهای با پردازنده اینتل همکاری میکند، اما تاکنون اینتل اجازه استفاده از بعضی امکانات را برای پردازندههای ای ام دی صادر نکرده است (هم دوستی و هم دشمنی!).
در سال 2007، چیپستهای سری هفت ای ام دی معرفی شدند که برای اولین بار قابلیت استفاده از چند کارتگرافیک را روی مادربوردهای مبتنی بر پردازنده ساخت AMD را فراهم کرد. این چیپست مجزای گرافیکی در سال 2008 و با نام کد Cartwheel مورد استفاده قرار گرفت. چیپستهای سری 8 شرکت ای ام دی نیز برای سرورها به بازار عرضه شد که قابلیت پشتیبانی از 6 پورت SATA نسخه سه را داشت. این چیپست در ابتدا برای پردازندههای Fusion ساخته شد، اما برای پردازندههای Phenom نیز استفاده گردید.
پردازندههای ساخت AMD عموما در چهار پلتفرم Desktop برای مصارف خانگی و ادرای، Commercial برای مصارف تجاری مانند سرورها و مجازیسازی، Quad FX برای مادربوردهای سرور با قابلیت پشتیبانی از دو پردازنده و در نهایت Mobile برای دستگاههای قابل حمل مانند نتبوک و لپتاپها، تولید میگردند.
AMD برنامه ویژهای روی پردازندههای بولدوزر و فیوژن داشته و با توجه به بازخورد عمومی بسیار مناسب کاربران، باید منتظر شکسته شدن مرزهای فروش پردازندههای این شرکت باشیم.
خرید ATI توسط AMD
AMD پس از خرید سهام کل شرکت ATI در سال 2006 و عرضه کارتهای گرافیکی با نام تجاری AMD در سال 2010، طیف وسیعی از کاربران را جذب خود کرد. به گونهای که هم اکنون پردازندههای گرافیکی AMD نرخ تولید بالاتری به نسبت رقیب خود دارد.
خانواده پردازندههای گرافیکی ای ام دی شامل FirePro ،Fire Stream و Radeon است. هم اکنون ای ام دی تنها روی تولید پردازندههای Radeon تمرکز کرده است و برای تمام کاربردها و با هر نوع بودجهای، یک کارتگرافیک برای شما خواهد داشت.
ای ام دی از دو فناوری انحصاری روی کارتهای گرافیکی خود استفاده مینماید. Eyefinity6 که قابلیت پشتیبانی کارتگرافیک از 6 صفحهنمایش را با توجه به استفاده از پورتهای متعدد برای خروجی تصویر فراهم میکند و همچنین فناوری EyeSpeed که عملکردی مشابه فناوری Physix در کارتهای گرافیکی Nvidia دارد. قابلیت EyeSpeed سبب واقع گرایانهتر شدن حرکت اجسام و موجودات می شود.
پردازندههای گرافیکی سری 5000 و 6000 این شرکت با استقبال بسیار مناسبی روبرو شد و سبب کاهش شدید فاصله بین فروش پردازندههای گرافیکی نسبت به انویدیا گردید. از اواخر سال 2011، پردازندههای سری 7000 شرکت AMD با استفاده از حافظههای XDR2 وارد بازار شدند که پهنای باند فوقالعادهای در اختیار کاربران قرار میدهند.
اگر خواستین مطالب دیگه ما رو هم ببینین. آشنایی با شرکت مکستور
مدیریت و کارکنان
وظیفه مدیریت اجرایی شرکت ای ام دی بر عهده Bruce Claflin است و Rory Read به عنوان CEO، وی را همراهی مینماید. ای ام دی به دلیل تمرکز روی تولید پردازندهها و چیپستهای مادبورد، تنها 11،100 پرسنل دارد که رقم ناچیزی برای شرکت بزرگی مانند AMD است.
آشنایی با کارت گرافیک شرکت AMD
وضعیت اقتصادی
دارایی کل شرکت AMD نسبت به سالهای گذشته دچار کاهش شده و به رقم 4.964 میلیارد دلار رسیده است. یکی از دلایل این رکود اقتصادی، سرمایهگذاری کلان روی معماری جدید پردازندهها می باشد که مطمئنا پس از عرضه عمومی آنها، رشد اقتصادی خوبی در انتظار AMD خواهد بود. درآمد کل این شرکت نیز در سال 2010، رقمی معادل 6.494 است که سود خالص 471 میلیون دلاری را عاید شرکت میکند.
شرکای تجاری و نمایندگان ایران
قدیمیترین شریک تجاری AMD شرکت IBM است که از سال 1982 تاکنون ادامه داشته است. همکاری این دو شرکت منجر به ساخت پردازندههای 90 نانومتری گردید و در ادامه این روند، ای ام دی در سال 2011 اقدام به معرفی پردازندههای 32 و 22 نانومتری خود کرد. البته پردازندههای 22 نانومتری شرکت AMD در سال 2012 وارد بازار شد. شرکای دیگر ای ام دی شامل Compaq ،ASUS ،Alienware ،Acer ،Evesham Technology ،Dell و HP است.
AMD هیچگاه نماینده ثابت در ایران نداشته است و همواره شرکتهای مختلفی در بحث عرضه و خدمات پس از فروش فعالیت داشتند. دریا کامپیوتر در سالهای نه چندان دور این وظیفه را بر عهده داشته است. اما شرکت ماتریکس هم اکنون پردازندههای این شرکت را ارائه میکند.
خلاصه فعالیت های شرکت AMD
1969-تاسیس شرکت با بودجه اولیه 100.000$ در سانی ویل کالیفور نیا.
1970-در این سال اولین قطعه اختصاصی شرکت معرفی شد که شمارنده دیجیتال(باینری) به نام am2501 بود.و انقلاب بزرگی در صنعت دیجیتال بود.چون بیشتر قطعات آنالوگ بودند.
1972– شرکت رسما عمومی می شود.
1979-شرکت رسما وارد بورس نیویورک شده و اولین کارخانه تیراژ بالا در آستین آغاز به کار میکند.
1982-به درخواست IBM، شرکت قراردادی را با INTEL به امضا می رساند مبنی بر اینکه به عنوان دومین منبع ساخت پردازنده شرکت intel عمل نماید.
1984-در این سال AMD جزء 100 شرکت برتر آمریکا قرار میگرد.
1985-شرکت برای اولین بار در لیست Fortune 500 قرار گرفته و شرکت ATI را تاسیس میکند و اولین پردازنده و کنترلر گرافیکی همراه با برد آن را می سازد.
1986-ATI قرار داد تضمین شده و بزرگی را با شرکت ماشین های اداری کومودور می بندد تا 7000 قطعه را در هفته تحویل دهد.
1987-در این سال شرکت (Monolithic Memories, Inc) را خریدو وارد بخش پردازنده های منطقی برنامه پذیر شد(سیستم های کنترلی هوشمند و برنامه پذیر کارخانه جات مانند PLC) و همچنین ATI تکنولوژی های پردازش تصویر پیشرفته EGA Wonder™ and VGA Wonder™ را ارایه کرد.
1988-شرکت کار خود را در مرکز توسعه AMD برای تحقیق و تولید چیپ های دیگر آغاز کرد.
1989-ATI به استقرار استاندارد کارت های گرافیکی که وسا نام دارد برای تولید چیپ های کامپیوتری گرافیکی توسط کارخانه جات دیگر کمک بسیاری میکند.
1991-در این سال اولین خانواده پردازنده ساخته شده AMD یعنی پدازنده AM386 را رونمایی کرد.و ATI چیپ های Mach8™و برد راه انداز آن را معرفی کرد.(در واقع این چیپ اولین پردازنده گرافیکی مستقل از CPU میباشد.)
1992-ATI چیپ های Mach32™را می سازد(اولین چیپ شتابدهنده و کنترل کننده گرافیک جهان که در یک قطعه ارایه شد)و سخت افزار های
(VESA Local Bus (VLB که بر روی پورت PCI(پورت سفید رنگ ریلی بر روی مادر برد.مانند مودم های قدیمی) بود را با استاندارد وسا ساخته و روانه بازار کردو به صورت عمومی خود را معرفی کرد.
1993-AMD خانواده پردازنده های Am486® را روانه بازار ساخت و با شرکت فوجیتسو قرار دادی را مبنی بر ساخت حافظه های فلش به امضا رساند.ATI به بورس جهانی NASDAQ و بورس تورنتو پیوست.
آشنایی با کارت گرافیک شرکت AMD
1994-در این سال با شرکت compaq قرار داد طولانی مدت به امضا رسید تا کامپیوتر های این شرکت پردازنده های 486 را در خود جای دهند.ATI نیز چیپ هایMach64™ را ارایه کرد که اولین پردازنده گرافیکی بود که می توانست تکنولوژی حرکتی فیلم ها را تسریع بخشد تا فیلم ها یکپارچه بخش شوند.
1995-AMD اولین پردازنده پرقدرت AMD-K5® خود را که پایه ها و معماری آن با تکنولوژی پردازنده های X86 امروزی را سازگار بود ساخت (که قادر بود سیستم عامل های پرقدرتی مانند ویندوز 95 و… را اجرا کند). ATI در اولین کمپانی سازنده چیپ های گرافیکی بود که کارت گرافیک های Mac compatible بود را بسازد.( Mac سیستم عامل و معماری سخت افزاری خاصی است که IBM و APPLE نیز اکنون از آن بهره میبرند)
1996-AMD شرکتNexGen را که شرکتی در زمینه تولید پردازنده ها بود خرید.ATI در این سال اولین کارت گرافیک 3بعدی اولین کارت گرافیک و تیونر دیجیتال تلویزیون بر روی یک برد و اولین کارت گرافیکی که میتوانست گرافیک کامپیوتر را روی تلویزیون نشان دهد روانه بازار ساخت.اولین کارت گرافیک 3بعدی نوت بوک هارا ساخت و شعبه کشور ایرلند را نیز افتتاح کرد.
1997-AMD پردازنده AMD-K6® را ساخت و به مارکتینگ کامپیوتر های شخصی کمک کرد که برای اولین بار کامپیوتر ها با قیمتی کمتر از 1000$ عرضه شده و با کم شدن قیمت دسترسی عمومی به کامپیوتر ها با قیمت کم ممکن شود.ATI موفق شد اولین کمپانی باشد که به صورت سخت افزاری شتاب دهنده های تصویری DVD را عرضه نماید و همچنین اولین کمپانی بود که کارت گرافیک های جدید که از استاندارد پورت های جدید کارت گرافیک که AGP)accelerated graphic port) نام داشت را پشتیبانی می کرد وارد بازار کند.
1998-ATI اولین کمپانی سازنده دستگاه SET UP BOX که طراحی کاملی داشت بود و 10 میلیون چیپ گرافیکی را فروخت.
1999– پردازنده قوی Athlon اولین نسل پردازنده نوع هفتم برای ویندوز مایکروسافت شد.و شرکت ونتیس که تولید کننده کنترگرهای منطقی برنامه پذیر بود به شرکت لاتیس فروخته شد.
2000-AMD رکورد تاریخی پردازنده ها را با سرعتی معادل 1GHZ یا انجام 1 میلیارد دستور در ثانیه توسط پردازنده قدرتمند Athlon شکست.همچنین تکنولوژی AMD PowerNow که شامل پردازنده های موبایل سری AMD-K6®-2+ بود را ارایه کرد.ATI تکنولوژی گرافیک های سری Radeon را ارایه کرد که می توانست بازی های 3بعدی با گرافیک بالا و کامپیوترهای سرور رندرینگ 3بعدی را به راحتی هندل کند.و شرکت ArtX را که تولید کننده چیپ های گرافیکی بود را خریداری کرد.
2001-پردازنده Athlon™ MP processor ارایه شد که اولین پلتفرم چند پردازنده ای بود.تکنولوژی AMD HyperTransport™ technology توسط شرکت های Agilent, Apple Computer, Broadcom, Cisco Systems, IBM, nVidia, Sun, and Texas Instruments به تصویب رسید و مورد استفاده قرار گرفت.
2002-AMD شرکت Alchemy Semiconductor را برای بیزنس های مصرف پایین و مدارات پردازنده ای به غیر از کامپیوتر های شخصی خریداری کرد.تکنولوژی AMD Cool’n’Quiet™ را به همراه پردازنده سری Athlon XP ارایه کرد(که کمک میکرد CPU برق کمتری مصرف کند،راحت تر پردازش کند و بالاترین پردازش سریع را برای کاربران نیازمند سرعت فراهم میکرد.ATI اولین کارت گرافیک Radeon را روانه بازار ساخت که اولین کارت گرافیکی در جهان بود که تکنولوژی راه اندازی و سرعت بخشی شرکت مایکروسافت DirectX 9 را به صورت سخت افزاری پشتیبانی میکرد.
2003-AMD و IBM قرار داد تولید تکنولوژی های آینده را به امضا رساندند.
پردازنده های قدرتمند سرور AMD Opteron™ وپردازنده های قدرتمند 64 بیتی AMD Athlon™ 64 روانه بازار شد.به همراه شرکت فوجیتسو شرکت های FASL, LLC Spansion™ را به ثبت رساندند. با همکاری شرکت Sun Microsystems بیزنس National Semiconductor’s x86 را
برای ارتقاء کامپیوترهای شخصی X86 راه اندازی کردند.شرکت ATI سری Radeon 9600XT را که اولین پردازنده گرافیک 13میکرومتری بود را روانه بازار ساخت.
2004-AMD اولین پردازنده 2 هسته ای X86 جهان را ارایه داد.شرکت
Advanced Micro Devices (China) Co., Ltd در چین ودر بیژینگ(پکن) تاسیس شد.سهام ATI در NASDAQ جزء 100 شرکت برتر قرارگرفت و همچنین کارت گرافیک Radeon X800XL که اولین پردازنده 110 نانومتری جهان بودوارد بازار شد.
2005-AMD تکنولوژی AMD Turion™ 64 را که تکنولوژی پرسرعت 64بیتی برای لپتاپ ها بود و همچنین پردازنده های 2 هسته ای 64 بیتی Athlon™ 64 X 2 را برای PC ها روانه بازار کرد.در این سال موفق شد پر سرعت ترین پردازنده های سرورهای 1-8P x86 جهان را اریه دهد.AMD در این سال مدارکی ارایه کرد که شرکت INTEL از فناوری مونوپلی این شرکت استفاده غیر قانونی کرده وشرکت های سازنده دیگر را محدود کرده تا بازار رقابت را تنگتر کرده و رقبا را حذف کند.شرکت Spansion به عموم معرفی شد.شعبه ای دیگر از AMD در درسدن آلمان تاسیس شد. پردازنده های گرافیکی ATI در Microsoft Xbox 360 استفاده شد تا انقلاب عظیمی در اجرای بازی های HD بوجود آورد.
2006-AMD شتابدهنده های پردازشی پردازشگرهای خود را گسترش داد تا رکورد انتقال اطلاعات معادل 1teraflop در ثانیه(1تریلیون بیت)را شکست.
با شرکت ATI همکاری تنگاتنگی انجام داد تا پردازنده های جدیدی ایجاد کند.ATI تکنولوژی CrossFire™ multi-GPU را ارایه کرد تا بازی ها با چند کارت گرافیک(کارت گرافیک های چند هسته ای)اجرا شوند.
2010-در سال ۲۰۱۰ تولیدات زیر که از شاهکارهای این شرکت محسوب میشود به بازار معرفی شدند:
- ایامدی Phenom II X6 1090T Black Edition یک سی پی یو پرقدرت ۶ هستهای.
- ایامدی Opteron 6000 Series یک سی پی یوی هشت یا دوازده هستهای برای سیستمهای سرور.
امیدواریم که از مقاله آشنایی با کارت گرافیک شرکت AMD خوشتون اومده باشه و اطلاعات مفیدی از اون بدست آورده باشین .
منابع :
آشنایی با گرافیک های شرکت AMD